59. Spreiding van activiteiten, geen afhankelijkheid van enkele opdrachtgever

Hallo Gerard,

Deze week ben ik gebeld door een vriend die werkt voor een grote onderhoudsfirma op TATA Steel IJmuiden. Zij hebben te horen gekregen dat alle contracten met onmiddellijke ingang worden ingetrokken. Waarschijnlijk heeft dit te maken met de zware tijden waarin de staalindustrie zich bevindt en met lopende loononderhandelingen waarbij de vakbonden 3% loonsverhoging vragen. Voor kleinere bedrijven die geheel afhankelijk zijn van TATA is dit funest en staat de continuïteit van hun bedrijf direct op het spel.Een van de bedrijven waarbij ik betrokken ben was 10-20 jaar geleden ook voor 100% afhankelijk voor het toen geheten Hoogovens (nu: TATA Steel). Het bedrijf was actief in het transport van staalplakken, kolen en erts. Jarenlang waren er steeds weer slimme aanpassingen aan het zware materieel aangebracht om het werk zowel voor TATA als het bedrijf zelf efficiënter te verrichten. Ook heeft het bedrijf in het verleden door slimme toepassingen ervoor gezorgd dat het toen heersende railtransport, welke bij stakingen het gehele verkeer rondom de staalfabriek stillegde, kon worden vervangen door ander materieel, waardoor de stakingen minder effectief bleken.

Jaarlijks werden de contracten met TATA besproken en werden de marges door TATA naar beneden bijgesteld. Het bedrijf besloot daarom het roer om te gooien en zich met soortgelijk materieel te richten op de baggersector. Het bedrijf liet enkele zelf varende pontons bouwen (drijvende werkeilanden) en was hierdoor niet afhankelijk van sleepboten. Op deze pontons kunnen grote kranen werkzaamheden verrichten in havens en kanalen. Al gauw was de omzet buiten TATA meer dan 50% van het totaal (o.a. in het Midden-Oosten). Echter het bedrijf was wel altijd afhankelijk van grote aannemers die een oligopolie in de baggersector vormen. Om ook hier niet teveel afhankelijk van te zijn en vanwege de wereldwijde crisis, werd drie jaar geleden besloten een baggerschip te bouwen. Hiermee konden ook zelfstandig klussen worden aangenomen.

Betreffende investering was een behoorlijk financieel risico en was een grote aanslag op de cash flow van het bedrijf. De banken wilden als gevolg van de crisis maar gedeeltelijk financieren, waardoor er een grote druk op de organisatie kwam, toen de investeringen toch meer waren dan vooraf gepland. Inmiddels is het schip zo’n 1 ½ jaar actief en heeft gezorgd voor een behoorlijke omzet en winstgroei.

Wat kunnen we hiervan leren? Ondernemen is tijdig inzien om bakens te verzetten. Om een dergelijke nieuwe weg in te slaan was ook durf nodig om grote investeringen te plegen en te rechtvaardigen. Daarnaast was het aanstellen van een gespecialiseerd team, met de nodige ervaring, kennis en netwerk essentieel om deze stap succesvol te doen slagen.

Met vriendelijke groet,

Jan Stam