73. Einde van de crisis en wat nu?

Beste Gerard

De financiële wereld wordt gezien als de grote veroorzaker van de grootste crisis sinds 1920-1930. Het voert te ver om een analyse hier nu te plaatsen, maar om alleen de banken hiervan de schuld te geven gaat te ver. De politiek vindt dit heel makkelijk want naar een ander wijzen is nu eenmaal makkelijker dan je zelf de schuld geven. Een van mijn stelregels is dat als je wijst naar een ander er tegelijkertijd 3 vingers naar jezelf wijzen. Immers het hele kapitalistische systeem, wat superieur leek ten opzichte van alle systemen, heeft aan de crisis bijgedragen. Ook de overheid stimuleerde het privé bezit door lenen fiscaal aantrekkelijk te maken en ook de overheid privatiseerde het ene na het andere bedrijf om maar geld binnen te halen.Natuurlijk hebben banken veel te makkelijk geld uitgeleend, maar wie heeft de regels opgezet om dit mogelijk te maken? En waren er geen toezichthouders die hierop adequaat toe moesten zien.

De banken moeten dus bloeden dat is het algemene gedachtengoed. Waar leidt dit toe? EMIR, FATCA, AIMD, Basel III en nog veel meer regelgeving waarvan de intentie nuttig is maar de uitwerking tot een regelrechte ramp leidt voor diegenen die in de sector werkzaam zijn. De resultante is dat kleine organisaties geen bestaansrecht hebben, dus moeten stoppen of samen moeten gaan met andere ondernemingen. Nieuwe initiatieven worden daarom de kop ingedrukt. De grote instellingen zullen daardoor weer groter worden en kleinere ondernemingen zijn kansloos. Dit is mijns inziens funest, er moet een klimaat worden gecreëerd waarin nieuwe initiatieven mogelijk zijn. Concurrentie moet er zijn waardoor de sterkere ondernemingen zullen overleven en de zwakkere gedwongen worden om maatregelen te nemen om te kunnen overleven. Bureaucratie is geen oplossing voor de crisis.

De afgelopen jaren was het vanwege de crisis bijna niet mogelijk geld van beleggers aan te trekken omdat iedereen terecht risico’s beperkten. Zoals je weet beleggen wij in de Europese markt gelden voor vermogende partijen. Daar wij al meer dan 10 jaar beleggen in een land als Turkije hebben wij vorig jaar besloten een fonds juist voor dit gebied in de markt te zetten. Wij zien in de regio Turkije en daarbuiten ondanks vele risico’s enorm veel mogelijkheden: een groeiende bevolking, hardwerkende mensen en de wil een levensstandaard op te bouwen die gelijk is aan de Westerse normen. Ook zijn de ontwikkelingen in Irak en Iran positiever aan het worden. Maart 2013 zijn we met het nieuwe fonds gestart en 3 grote negatieve gebeurtenissen in juni, augustus en december 2013 leidde tot een behoorlijk negatieve performance. Echter in 2014 begint de situatie zich in Turkije te normaliseren, de draad is weer opgepakt en de economische ontwikkelingen zijn van dien aard dat Turkije gaat verrassen. De performance van ons fonds is dan ook bijna op zijn oude niveau, maar belangrijker nog is dat het democratiseringsproces met horten en stoten de goede richting op gaat. Er studeren in Istanbul meer studenten af dan in Berlijn. Het grootste vliegveld van de wereld wordt ontwikkeld, naast Istanbul wordt een stad gebouwd waar 1 miljoen mensen kunnen wonen. Diverse Europese bedrijven hebben productiefaciliteiten in Turkije. Turkije ligt dusdanig strategisch dat de VS er heel veel aan doet om ze te vriend te houden en uiteindelijk zullen Europa en Turkije inzien elkaar nodig te hebben. Wij zijn er op voorbereid om dit te ervaren en zijn positief over de stap die we hebben gezet in 2013.

Groet,

Jan Stam